Πυθίας Γράμματα
Σύμφωνα με το μύθο, τα Δελφικά Παραγγέλματα ή Πυθίας Γράμματα, που ήταν χαραγμένα στον πρόσθιο τοίχο του πρόναου, επί των παραστάδων της πύλης, στο υπέρθυρο και επί των στηλών περιμετρικά του ιερού του Πυθίου Απόλλωνα στο Μαντείο των Δελφών είχαν θεϊκές καταβολές, καθώς ο αρχαίος κόσμος πίστευε ότι ο ίδιος ο θεός τα είχε μεταφέρει στην Πυθία.
Βέβαια, ο Σωκράτης, στο βιβλίο του Πλάτωνα, «Πρωταγόρας» (5ος αιώνας π.Χ.), ισχυρίζεται ότι τα Δελφικά Παραγγέλματα είχαν αφιερωθεί στο Μαντείο των Δελφών από τους Επτά Σοφούς: 342e4–343b7 (Μτφρ.Η.Σ. Σπυρόπουλος,1992): “Αυτό το έχουν καταλάβει αρκετοί και από τους σημερινούς και από τους παλιούς, δηλαδή ότι καλύτερα λακωνίζει κανείς φιλοσοφώντας παρά ασκώντας τη γυμναστική, αφού παρατήρησαν ότι μόνο ένας άνθρωπος με τέλεια μόρφωση μπορεί να εκφράζεται με αυτόν τον τρόπο. Σ' αυτούς ανήκει κι ο Θαλής ο Μιλήσιος κι ο Πιττακός ο Μυτιληναίος κι ο Βίας από την Πριήνη κι ο Σόλων ο συμπολίτης μας κι ο Κλεόβουλος από την Λίνδο και ο Μύσων από τις Χηνές· έβδομον μαζί τους λογαριάζουν τον Χίλωνα τον Λακεδαιμόνιο. Όλοι αυτοί ήταν φανατικοί οπαδοί και εραστές και μαθητές της λακεδαιμόνιας παιδείας. Απόδειξη ότι κάτι τέτοιο ήταν η σοφία τους είναι οι σύντομες φράσεις, οι αξιομνημόνευτες που έχει πει ο καθένας τους και που, αφού συγκεντρώθηκαν όλοι αυτοί, τις έκαναν κοινό αφιέρωμα στον Απόλλωνα, στο ναό του στους Δελφούς, σαν τον πρώτο καρπό της σοφίας τους, χαράζοντας τα επιγράμματα που λέει και ξαναλέει όλος ο κόσμος: «γνώρισε τον εαυτό σου» και «μακριά από τις υπερβολές». Τώρα, για ποιο λόγο τα λέω αυτά; Γιατί τον παλιό καιρό μ' αυτόν τον τρόπο φιλοσοφούσαν: με σύντομες φράσεις, σαν τους Λάκωνες.”
Να σημειωθεί ότι οι Επτά Σοφοί της Αρχαίας Ελλάδος, έζησαν τον 7ο–6ο αιώνα π.Χ. και θεωρούνται θεμελιωτές της Ελληνικής φιλοσοφίας. Μάλιστα, ο λυρικός ποιητής Πίνδαρος τους θεωρεί γιους του Ήλιου, οι οποίοι εκπέμποντας την ίδια με αυτόν ακτινοβολία, φώτισαν την ανθρωπότητα και την καθοδήγησαν στην οδό του καθήκοντος και της αρετής.
Συνολικά, τα Δελφικά Παραγγέλματα ήταν 147, αλλά στο αέτωμα του ναού δέσποζαν τα τρία σπουδαιότερα:
- Γνῶθι σεαυτόν (να γνωρίζεις τον εαυτό σου)
- Μηδέν ἄγαν (τίποτε το υπερβολικό – μην υπερβάλεις)
- Ἐγγύα πάρα δ’ ἄτα (δίδε εγγύησιν, παρ’ αυτήν όμως, είναι η καταστροφή ή σε πιο ελεύθερη απόδοση, μη δηλώνεις τίποτα με σιγουριά, δεν υπάρχει τίποτα σίγουρο)
Τα παραγγέλματα αυτά είναι απόλυτα συνδεδεμένα και αλληλοεξαρτώμενα, καθώς θεωρείται ότι και τα τρία μαζί συνοψίζουν τον ολιστικό τρόπο με τον οποίο καλείται να ζει ο άνθρωπος, λαμβάνοντας υπόψη την τραγικότητα και το πεπερασμένο της ύπαρξής του.
Το “Γνῶθι σεαυτόν”, δηλαδή η αυτογνωσία, αποτελεί το κεντρικό θέμα της ανθρώπινης υπόστασης, καθώς όποιος πραγματικά κατανοεί τον εαυτό του, αντιλαμβάνεται τη θέση του στον κόσμο και ζει σύμφωνα με αυτό που είναι.
Αυτός που έχει “Γνῶθι σεαυτόν”, επιδιώκει “Μηδέν ἄγαν”, δηλαδή το μέτρο και όχι την υπερβολή, προκειμένου να διασφαλίζει την εσωτερική του γαλήνη.
Έτσι, το άτομο εκείνο που γνωρίζει τον εαυτό του και δεν υπερβάλλει, είναι συνάμα σε θέση να συλλάβει και το σπουδαιότερο, τα όρια της ανθρώπινης φύσης του. Δεν υπερεκτιμά τη δύναμή του και δεν εγγυάται πράγματα ως δεδομένα και σίγουρα, όταν ξέρει ότι αυτά δεν εξαρτώνται από τους ανθρώπους, αλλά από τους θεούς.
“Ἐγγύα πάρα δ’ ἄτα”, όποιος βεβαιώνει οτιδήποτε υπερβαίνει τη θνητή φύση του, διαπράττει "ύβριν", δηλαδή επιχειρεί να εξομοιωθεί με τους θεούς, γεγονός που προκαλεί την οργή τους, επιφέροντας τελικά την πτώση και καταστροφή του.
Τα Δελφικά Παραγγέλματα αποτελούν αρχές που διέπουν τη συμπεριφορά ενός ατόμου και έχουν ως βάση την ηθική επίγνωση ενός κοινά αποδεκτού προτύπου συμπεριφοράς που εκπορεύεται από το ίδιο το άτομο. Τον τρόπο που ένας οντολογικά ισορροπημένος άνθρωπος μπορεί να ενεργεί με σοφία και να είναι ωφέλιμος για τον εαυτό του και για το κοινωνικό σύνολο, ενώ ταυτόχρονα έχει αποδεχτεί ότι η παρουσία του στον κόσμο έχει αρχή και τέλος.
Ίσως, μπορείτε να επιλέξετε μερικά από αυτά για να σας βοηθήσουν στην πορεία της προσωπικής σας βελτίωσης.
