Ο Gianfranco Gadaleta, είναι ο Συντονιστής της Κοινής Γραμματείας του Προγράμματος INTERREG VA Ελλάδα-Ιταλία, με κύρια ευθύνη τη συνολική διαχείριση της Κοινής Γραμματείας (ΚΓ), καθώς και την ομαλή και αποτελεσματική τεχνική, διοικητική και οικονομική διαχείριση του Προγράμματος.

Σπούδασε Οικονομία και Εμπόριο στο Πανεπιστήμιο του Μπάρι και πήρε Μεταπτυχιακό Δίπλωμα (1992). Συνέχισε τις σπουδές του στο Πανεπιστήμιο της Μολίζε και πήρε δεύτερο Μεταπτυχιακό στη Νομική (1996); Είναι διπλωματούχος ορκωτός λογιστής (1992), δικηγόρος (1998) και νόμιμος ελεγκτής (1999).

Κατέχει επίσης, μεταπτυχιακό δεύτερου επιπέδου στην Οικονομία και τον Ευρωπαϊκό Σχεδιασμό Βιώσιμης Χωρικής Ανάπτυξης από το Πανεπιστήμιο Tor Vergata στη Ρώμη (2023)

Ως Ανώτερος Ερευνητής στο Ινστιτούτο Οικονομικής και Κοινωνικής Διοίκησης της Απουλίας στον τομέα της πρόνοιας και του κοινωνικού σχεδιασμού, συμμετέχει σε πολλά ερευνητικά προγράμματα στους σχετικούς τομείς της πρόνοιας και κοινωνικών υπηρεσιών και υποστηρίζει τις εθνικές και τοπικές αρχές ως εμπειρογνώμονας.

Είναι  συγγραφέας πολλών άρθρων, καθώς και δημοσιεύσεων σχετικά με την κοινωνική οικονομία και την κοινωνική και οικονομική δυναμική της Ιταλίας και της Απουλία.

Caro Gianfranco Gadaleta, benvenuti in MONONEA!

-Τι είναι το Πρόγραμμα Interreg Ελλάδα-Ιταλία; Που εστιάζει και ποιοι είναι οι στόχοι του, για όσους δεν γνωρίζουν τίποτα γι'αυτό;

GG: Το Interreg Ελλάδα-Ιταλία είναι ένα Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα Εδαφικής Συνεργασίας. Ο κύριος στόχος των προγραμμάτων εδαφικής συνεργασίας είναι η διευκόλυνση και η υπέρβαση των συνόρων μεταξύ των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ώστε να εξευρεθούν λύσεις για την επίλυση κοινών προβλημάτων.

Με απλά λόγια, το Πρόγραμμα λειτουργεί για να δημιουργήσει στους πολίτες ένα κοινό αίσθημα ότι ανήκουν σε μία μόνο χώρα: την Ευρώπη. Για να γίνει αντιληπτό αυτό, το Πρόγραμμα χρηματοδοτεί έργα με τη συμμετοχή Φορέων και από τις δύο χώρες και οργανώνει διάφορες δράσεις, χρήσιμες για όλη την περιοχή του Προγράμματος.

Η περιοχή του Προγράμματος περιλαμβάνει την Περιφέρεια Απουλίας στην Ιταλία και την Περιφέρεια Ηπείρου, την Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας και την Περιφέρεια Ιονίων Νήσων στην Ελλάδα.

Στην επόμενη προγραμματική περίοδο (2021/2027) θα προσθέσουμε επίσης, την επαρχία της Ματέρας και το μεγαλύτερο μέρος της Περιφέρειας της Καλαβρίας για την ιταλική πλευρά.

(Πρωτότυπη απάντηση στα αγγλικά: Interreg Greece- Italy is a European Territorial Cooperation Programme. The main goal of the territorial cooperation is to facilitate and to overcome the borders between the Countries of the European Union and to find common solutions to solve common problems. In simple terms, the Programme is working in order to create among the citizens a common feeling of belonging to only one Country: Europe. In order to realize that, the Programme finances projects by involving Institutions of both Countries and organizes several activities useful for all the Programme area. The Programme area includes Puglia Region in Italy and Epirus region, Western Greece region and Ionian Islands region in Greece. In the next Programming period (2021/2027) we will add also the province of Matera and the most part of the Calabria Region for the Italian side).

-Πόσο καιρό εφαρμόζεται το συγκεκριμένο Πρόγραμμα;

GG: Το Πρόγραμμα Interreg Ελλάδα-Ιταλία ξεκίνησε από την πρώτη προγραμματική περίοδο (1994/1999).

Κατά τη διάρκεια των ετών, φυσικά, πολλά πράγματα άλλαξαν. Για παράδειγμα, κατά την πρώτη περίοδο εφαρμογής ήταν δυνατή η υλοποίηση έργων με τη συμμετοχή εταίρων από μια μόνο χώρα. 

Στην πορεία, το Πρόγραμμα εξελίχθηκε και αναπτύχθηκε, ιδιαίτερα την τελευταία προγραμματική περίοδο, όσον αφορά την ενημέρωση στην οργάνωση των έργων, τη διαχείριση του Προγράμματος, κοκ.

Επίσης, χρόνο με το χρόνο, άλλαξε και η μεθοδολογική προσέγγιση της υλοποίησης των έργων και μάλιστα τη συγκεκριμένη χρονική στιγμή, αναμένω κάποιες σημαντικές τροποποιήσεις και για την επόμενη προγραμματική περίοδο.

Ποια θα είναι η επίδραση του metaverse ή της τεχνητής νοημοσύνης στα έργα; Αυτό είναι ένα παράδειγμα για το πώς η εξέλιξη της υψηλής τεχνολογίας μπορεί να έχει αντίκτυπο όχι μόνο στην καθημερινή μας ζωή, αλλά και στη διαχείριση των έργων.

Θα πρέπει να έχουμε υπόψη μας ότι τα έργα που χρηματοδοτούνται από την εδαφική συνεργασία είναι κατά κανόνα πρωτοποριακά. Ο διαχειριστής του έργου συχνά είναι σε θέση να κατανοήσει πτυχές που θα είναι ξεκάθαρες μόνο κατά την επόμενη προγραμματική περίοδο. Δηλαδή, υπάρχει μια τάση να κοιτάζει κανείς τον «ορίζοντα» και να προβλέπει δυναμικές που θα αποσαφηνιστούν ύστερα από μερικά χρόνια.

(Πρωτότυπη απάντηση στα αγγλικά: Τhe Programme Interreg Greece- Italy started from the first programming period (1994/1999); during the years, of course, a lot of things changed: in the first period of implementation it was possible to implement projects with partners of only one Country for example. The Programme has been changed and developed during the last programming period: we update the organization of the projects, the management of the Programme and so on; the methodological approach of the implementation of the projects, also, changed year by year and I am waiting some important modifications also for the next programming period. What will be the impact of the metaverse or AI in projects? This is an example of how the evolution of high technology can have an impact not only in everyday life but also in project management. We have to keep in mind that: normally, projects funded by territorial cooperation are pioneering; the project manager is often able to grasp aspects that will only be clear in the next programming period. There is an attitude of looking at the “skyline” and anticipating, often, dynamics that will be clear after a few years).

-Τι σας παρακίνησε να ασχοληθείτε ενεργά με το Interreg Ελλάδα-Ιταλία;

GG: Ξεκίνησα να εργάζομαι στην Εδαφική Συνεργασία κατά  την Προγραμματική περίοδο 2000/2006.

Έχω ασχοληθεί σε διάφορους τομείς διαχείρισης: με το σχεδιασμό των πρότζεκτ, ως υπεύθυνος έργων, ως οικονομικός διευθυντής, ως ελεγκτής πρώτου επιπέδου, κλπ.

Ο σημερινός μου ρόλος, ως Συντονιστής της Κοινής Γραμματείας αποτελεί μια μεγάλη πρόκληση για μένα, τόσο από επαγγελματική, όσο και από προσωπική άποψη.

Πρέπει να είσαι έτοιμος να αντιμετωπίσεις διαφορετικές προσεγγίσεις, απόψεις και τρόπους ζωής. Το πρόγραμμα Interreg πρέπει να εκμεταλλευτεί τις ευκαιρίες για ανάπτυξη ολιστικά.

Για να είμαι ειλικρινής λοιπόν, η διαχείριση του προγράμματος είναι πολύ επίπονη, γιατί δεν είναι μια κλασική δουλειά γραφείου. Φυσικά, πρέπει να είσαι έτοιμος να ανταποκριθείς σε κάποιες δραστηριότητες γραφείου και ταυτόχρονα να ταξιδεύεις για να συναντηθείς με τους δικαιούχους. Αυτά τα ταξίδια είναι χρήσιμα, προκειμένου να γίνουν κατανοητά τα προβλήματα ή/και δυσκολίες τους, έτσι ώστε να υποστηριχθούν αφενός για να τα αντιμετωπίσουν και αφετέρου για να επιταχυνθούν οι απαιτούμενες ενέργειες.

Ταυτόχρονα, θα πρέπει να ελέγχεις την οικονομική κατάσταση του προγράμματος, το νομικό πλαίσιο των εμπλεκόμενων χωρών, κοκ.

Κοντολογίς, θα πρέπει να κάνεις πολλά πράγματα ταυτόχρονα και να διαθέτεις μεγάλα αποθέματα ενέργειας.

(Πρωτότυπη απάντηση στα αγγλικά: I have been started to work in the Territorial Cooperation since 2000/2006 Programming period. I held various management roles: planning of the projects, project manager, financial manager, first level controller, etcetera. The current role as Coordinator of Joint Secretariat is a great challenge for me from a professional and personal perspectives. You have to face with different approach, point of view and life style. Interreg has to take advantage of opportunities for growth in a holistic point of view. I have to be honest: managing a programme is very laborious, because it is not a classic office work: you have to be ready to realize some office activities and at the same time you have trips in order to meet the project beneficiaries. These trips are useful to understand well their difficulties and/or problems and in order to help them to overcome and speed up the activities; at the same time you should give a look to the financial state of play of the Programme, the legal framework of the Countries and so on. You should be multitasking and have a lot of energies).

-Τι κάνει ένα πρότζεκτ συνεργασίας να πετύχει ή να αποτύχει;

GG: Λοιπόν, συντελούν πολλά στοιχεία, αλλά μόνο ένα είναι πραγματικά κρίσιμο: οι άνθρωποι που συμμετέχουν στο πρότζεκτ!

Τα πρότζεκτ δεν έχουν δική τους ζωή και αυτονομία, αλλά προχωράνε με ομαδική δουλειά. Έτσι, αν η ομάδα πιστέψει στην ιδέα του πρότζεκτ, τότε, ίσως αυτό και να πετύχει (και θα ήθελα να το υπογραμμίσω το ίσως), αλλά αν η ομάδα δεν πιστέψει στην ιδέα του πρότζεκτ, τότε σίγουρα θα είναι καταστροφή.

Από την εμπειρία μου, είδα αρκετά πρότζεκ με πολύ καλές ιδέες και καλά σχεδιασμένα, αλλά η ομάδα δεν τα πίστεψε  ή τα αισθάνθηκε ως κάτι ξένο, οπότε τα αποτελέσματά τους δεν ήταν εξαιρετικά.

Το πρώτο βήμα λοιπόν, είναι ότι η ομάδα πρέπει να αισθανθεί κομμάτι του πρότζεκτ. Όταν ένα πρότζεκτ, επειδή και αυτό θα μπορούσε να συμβεί, σχεδιάζεται από εξωτερικό εμπειρογνώμονα, ο Φορέας διοίκησης πρέπει να ζητήσει από τον εμπειρογνώμονα-σύμβουλο να συνεργαστεί με τους υπαλλήλους του και να ακούσει επίσης, τις συμβουλές των εργαζομένων του, γιατί καμία καλή ιδέα δεν μπορεί να υλοποιηθεί χωρίς την υποστήριξη του προσωπικού.

(Πρωτότυπη απάντηση στα αγγλικά: Well, several elements but only one is really crucial: the people involved in the project! The projects did not have own life and autonomy: the project going on with the work of the team. So, if the team strongly believe in the idea of the project maybe the project will be a success (and I would like to underline the maybe), but if the team do not believe in the idea of the project for sure will be a disaster. In my experience I saw some projects with a very good ideas and well planned, but the team did not believe in that or feeling the project as a stranger and the results were not excellent. The first step is the team should feel a part of the project. When a project, because could happen, is planned from an external expertise the administration must ask to the expertise to work with the employees and hear also the advice of the employees because a good idea cannot be implemented without the support of the staff).

-Ποιος είναι ο αντίκτυπος των έργων Interreg Ελλάδα-Ιταλία, στην περιοχή που υλοποιείται το Πρόγραμμα και ιδιαίτερα στη Δυτική Ελλάδα?

GG: Κατά την Προγραμματική Περίοδο 2014/2020, ο αντίκτυπος των έργων στις επιλέξιμες περιοχές ήταν πολύ καλός και μάλιστα, σε ορισμένες περιπτώσεις εξαιρετικός.

Ιδιαίτερα, στην περιοχή της Δυτικής Ελλάδας, τα θεματικά πεδία στα οποία δόθηκε προτεραιότητα, ήταν: η γεωργία, ο τουρισμός και ειδικότερα, ο τουρισμός για άτομα με αναπηρία, ο πολιτισμός, η δικτύωση μεταξύ των πανεπιστημίων, η εκκίνηση νεοφυών επιχειρήσεων με τη συμμετοχή νέων ανθρώπων και η παράκτια άμυνα.

Επίσης, κατά την τελευταία προγραμματική περίοδο, εφαρμόσαμε την πολιτική του νέου Ευρωπαϊκού Bauhaus με τα έργα SPARC και FAME ROAD, στο πλαίσιο των οποίων, χρηματοδοτήσαμε μεταξύ άλλων, και δράσεις ανακαίνισης ορισμένων κτιρίων μέσα από μια προσέγγιση εμπλουτισμού και έμπνευσης από την τέχνη και τον πολιτισμό, ώστε αυτά να ανταποκρίνονται εκτός των λειτουργικών τους αναγκών και σε αυτές της αειφορίας, της αρμονίας  με τη φύση, το περιβάλλον και τον πλανήτη μας,  χωρίς αποκλεισμούς, ενθαρρύνοντας έτσι, ένα διάλογο μεταξύ πολιτισμών, κλάδων, φύλων και ηλικιών.

Θα ήθελα ακόμα να επισημάνω, ότι αυτές δράσεις ενθάρρυναν και την ανακαίνιση του εξωτερικού περιβάλλοντός τους, δηλαδή του χώρου γύρω από τα κτίρια, όχι μόνο με έργα υποδομής, αλλά και με την πραγματοποίηση εκδηλώσεων.

(Πρωτότυπη απάντηση στα αγγλικά: During the programming period 2014/2020 the impact of the projects on the eligible territories was very good, in some cases very high. Particularly in the area of WG the impact was addressed to several issue: agriculture, tourism also tourism for the people with special needs, culture, network between universities, star up of enterprises with the involvement of young people, costal defence. With the projects implemented during the last programming period we anticipated the EU policy of the new European Bauhaus with the projects SPARC and FAME ROAD where we financed some activities in order to renovate some buildings with an approach Enriching, inspired by art and culture, responding to needs beyond functionality, sustainable, in harmony with nature, the environment, and our planet and inclusive, encouraging a dialogue across cultures, disciplines, genders and ages. I have to add also these activities encouraged to renovate the areas around the buildings not only with infrastructural works, but was the starting point for the realizations of some events in the areas).

-Ποιο έργο πιστεύετε ότι ήταν το πιο επιτυχημένο στη Δυτική Ελλάδα;

GG: A!….πολύ δύσκολη ερώτηση, γιατί έχουμε πολλά πρότζεκτ. Υπάρχει κίνδυνος να ξεχάσω κάποιο και αυτό δε θα είναι ευγενικό.

Εν πάση περιπτώσει, θυμάμαι περισσότερα από δεκαοκτώ πρότζεκτ στα οποία συμμετέχει η Δυτική Ελλάδα, που θα μπορούσαν να αναφερθούν και να αναλυθεί η επίδρασή τους, όπως το ILONET, με το οποίο δημιουργήθηκε ένα δίκτυο μεταφοράς τεχνολογίας και τεχνογνωσίας μεταξύ Πανεπιστημίων, το CI-NOVATEC, που αποτελεί ένα πρώτο παράδειγμα για το πως τα Μαζικά Δεδομένα (Big Data) μπορούν να βοηθήσουν τη Διοίκηση να σχεδιάσει καλύτερα την τουριστική ροή, το TAGs, που επικεντρώθηκε στη γεωργία ακριβείας με τη βοήθεια drones, τα INCUBA και CREATIVE CAMPS, τα οποία δημιούργησαν νεοφυείς επιχειρήσεις με τη συμμετοχή νέων και καινοτόμες ιδέες, το AUTHENTIC OLIVE NET, για την ποιοτική εκτίμηση του ελαιολάδου, το TELEICCE, το οποίο στόχευε στη δια βίου μάθηση με τη χρήση τεχνικών εξ αποστάσεως εκπαίδευσης. Να υπογραμμίσω ότι στην  περίπτωση του TELEICCE, προέβλεψαν τη δυναμική της κατεύθυνσης, καθώς το έργο σχεδιάστηκε κατά τη διάρκεια του 2016 (είναι μια απόδειξη αυτού που είπα πριν, σχετικά με την πρωτοπορία).

Σίγουρα ξεχνάω και άλλα πρότζεκτ που αξίζει να αναφερθούν και δεν ανέφερα τα στρατηγικά έργα γιατί, σήμερα, συνεχίζονται και εκφράζω τη βεβαιότητα ότι θα συμβάλουν θετικά στις περιοχές μας, όπως το έργο COHEN, όπου η Εφορεία Αιτωλοκαρνανίας και Λευκάδας είναι ο Επικεφαλής Εταίρος ή το έργο CREATIVE@HUBS όπου ο Επικεφαλής Εταίρος, είναι η Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας.

(Πρωτότυπη απάντηση στα αγγλικά: ah….very difficult question, because we have a lot of projects. The risk is to forget someone and this is not polite. Anyway I remember more than eighteen projects where the WG is involved and would be described and analyses their impact; like ILONET where they realized a network between the universities for the placement of the students, CI-NOVATEC is a first example how the big data could help our administration to plan better the tourist flow, TAGS focused on the precision agriculture with the help of the drones, INCUBA and CREATIVE CAMPS in order to realize start up of enterprises with younger people and innovative ideas, AUTHENTIC OLIVE NET for the valorisation of the olive oil, TELEICCE with the long life learning and the distance learning in this case I have to underline they anticipated the dynamics because the project was written during the 2016 (this is an evidence what I told before about the forefront). I told before about SPARC and FAME ROAD both had a great impact on the territories. For sure I forget other projects which deserve to be mentioned, and I did not mention the strategic projects because, at today, they are on going but for sure they will contribute to give a great impact in our territories like the project COHEN where the Ephorate of Aetolokarnania and Lefkada is the Leader Partner or the project CREATIVE@HUBS where the WGR is the Leader Partner).

-Συμμετείχατε στη διαδικασία που αφιερώθηκε στη διαμόρφωση του τρέχοντος Προγράμματος Interreg Ελλάδα- Ιταλία, που έχει έντονες πράσινες και κοινωνικές πτυχές. Ποιες προκλήσεις και ευκαιρίες βλέπετε για το τρέχον Interreg GR-ΙΤ Πρόγραμμα ;

GG: Ναι, ασχολήθηκα με τη διαμόρφωση του τρέχοντος Προγράμματος Interreg Ελλάδα- Ιταλία και οι Εθνικές Αρχές μου έδωσαν την ευκαιρία να προσθέσω κάποιες παραμέτρους σχετικά με την κοινωνική ένταξη και την προστασία του περιβάλλοντος.

Κατά τη γνώμη μου θα πρέπει να είμαστε περήφανοι για αυτό.

Ειλικρινά, βλέπω περισσότερες ευκαιρίες παρά προκλήσεις: την ύπαρξη κοινής προσέγγισης αναφορικά με την κοινωνική ένταξη, την προστασία του περιβάλλοντος και των ακτών και στον τομέα της υγείας.

(Πρωτότυπη απάντηση στα αγγλικά: Yes, I was involved in this topic and the National Authorities gave me the chance to add some aspects for the social inclusion and the defence of the environment in the programming period. In my opinion we should be proud of that. Honestly, I see more opportunities than challenges: having a common approach for the social inclusion, for the protection of the environment and the coast, for the health sector).

-Θα μπορούσατε να πείτε λίγα λόγια για το θεματικό πλαίσιο του νέου Προγράμματος;

GG: Φυσικά, σε κάποια μάλιστα αναφέρθηκα και στην προηγούμενη απάντηση. Οικονομική ανάπτυξη, καινοτομία, έρευνα και δίκτυο μεταξύ των ερευνητικών κέντρων, κυκλική οικονομία, περιβάλλον, πράσινη και γαλάζια οικονομία, γαλάζια ανάπτυξη, πολιτισμός, τουρισμός και υγεία, αποτελούν τα κύρια θεματικά πεδία στα οποία θα εστιάσουμε.

Το Πρόγραμμα θέτει επιπρόσθετα θεμελιώδεις βάσεις για τη βελτίωση της ανάπτυξης ικανοτήτων της δημόσιας διοίκησης και τη συμμετοχή των πολιτών.

(Πρωτότυπη απάντηση στα αγγλικά: Of course, something I anticipated with the previous answer. Economic development, innovation, research and network between research centre, circular economy, environment, green and blue economy, blue growth, culture, tourism, health will be the main topics which we will focus on. The programme has a specific founding line to improve the capacity building of the public administration and the involvement of the citizens).

-Πού θα θέλατε να δείτε το Interreg GR- IT μέχρι το τέλος της Προγραμματικής Περιόδου, το 2027;

GG: Την προηγούμενη προγραμματική περίοδο (2014/2020) κερδίσαμε αρκετά βραβεία από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, τόσο για τις επικοινωνιακές δραστηριότητες, όσο και για την προσέγγισή μας στη διαχείριση του Προγράμματος.

Σε Προγραμματικό επίπεδο, θα ήθελα να συνεχίσω με αυτόν τον τρόπο.

Σχετικά με τις εδαφικές περιοχές, δεν είναι εύκολο να απαντήσω, γιατί οι οικονομικοί δείκτες των περιοχών μας, την τελευταία διετία, έγιναν θετικοί και σίγουρα στο πλαίσιο του Προγράμματος θα θέλαμε να υποστηρίξουμε αυτή την τάση.

Μου αρέσει η ιδέα να φανταστώ την Ελλάδα και την Ιταλία ως τα “αστέρια” της Ευρώπης, ώστε να ηγηθούν των αλλαγών στην Ευρώπη και όχι να ακολουθήσουν.

Αυτή είναι η φιλοδοξία μου: να δω τη Νότια Ευρώπη ηγέτη των αλλαγών. Είμαστε έτοιμοι να "εκτοξεύσουμε" την πρόκληση αυτή στα αστέρια.

(Πρωτότυπη απάντηση στα αγγλικά: In the past programming period (2014/2020) we won several awards from the European Commission for the communication activities and for our approach in the management of the Programme. At Programme level, I would like to continue in this way. About the territories, it is not easy to answer because the economic indicators of our territories, in the last two years, came to be positive and for sure as programme we would like to support this trend. I love the idea to imagine Greece and Italy as stars of the Europe in order to lead the changes in Europe and not to follow. This is my ambition: see the South Europe leader in the changes. We are ready to launch our challenge to the stars.)

-Σας ευχαριστώ και εύχομαι ένα επιτυχημένο INTERREG Ελλάδα- Ιταλία 2021-2027!

GG: Και εγώ ευχαριστώ.

(Η μετάφραση- απόδοση των απαντήσεων από τα αγγλικά στα ελληνικά έγινε από το ΜΟΝΟΝΕΑ)