Πόσο επηρεάζει ο σεξουαλικός προσανατολισμός των υποψηφίων στην κούρσα των εκλογών;
Πόση σημασία έχει ο σεξουαλικός προσανατολισμός και η ταυτότητα φύλου στην κούρσα των εκλογών;
Στο Ηνωμένο Βασίλειο, η ομοφυλοφιλία ήταν παράνομη πριν από το 1967. Οι ομοφυλόφιλοι, κυρίως, άνδρες ήταν συχνά ένας βολικός στόχος για τους συντηρητικούς δεξιούς, καθώς και τους ακραίους θρησκόληπτους, λόγω του στερεοτυπικού τρόπου ζωής που ακολουθούσαν και συχνά συνδεόταν με την “ακολασία”.
Το 1981, το 43% των Βρετανών και το 1990 το 42% πίστευαν ότι η ομοφυλοφιλία δεν θα ήταν ποτέ δικαιολογημένη, ενώ ακόμα και οι ερωτηθέντες που προηγούμενα δικαιολογούσαν την ομοφυλοφιλία μειώθηκαν από 7% το 1981, σε 4% το 1990 (EVS 1981,1990).
Με τον καιρό και ύστερα από μια ταχεία περίοδο κοινωνικού μετασχηματισμού, οι απόψεις μεταβλήθηκαν από σεξιστικές και ομοφοβικές, σε συμπεριληπτικές και φιλικές, όπως αποτυπώνεται και σε έρευνα που έλαβε χώρα το 2013, στην οποία το 76% των Βρετανών δηλώνει ότι η ομοφυλοφιλία πρέπει να γίνει αποδεκτή (Pew Research Center 2013).
Καθώς λοιπόν, η κοινωνία εξελίσσεται, τα ομοφυλόφιλα άτομα εκφράζουν με μεγαλύτερη ελευθερία την σεξουαλικότητα τους, σε σχέση με το παρελθόν και αποκτούν ολοένα και περισσότερα δικαιώματα.
Η αύξηση της αποδοχής των σεξουαλικών μειονοτήτων παρατηρείται εκτός των άλλων και στην εκλογική συμπεριφορά. Επί αυτού και σύμφωνα με την έρευνα των Gabriele Magni και Andrew Reynolds, με τίτλο: “Ο σεξουαλικός προσανατολισμός του υποψηφίου δεν έχει σημασία (με τον τρόπο που μπορεί να νομίζετε) στις Γενικές Εκλογές Ηνωμένου Βασιλείου το 2015”1, παρατηρείται εντυπωσιακή μείωση της ομοφοβίας στη βρετανική εκλογική βάση. Έτσι, ενώ τα προηγούμενα χρόνια, τα ΛΟΑΤΚΙ+ άτομα ήταν επιφυλακτικά όσον αφορά την υποψηφιότητά τους σε μια εκλογική διαδικασία, λόγω του βάσιμου φόβου ότι θα βιώσουν εκλογική ήττα εξαιτίας των προκαταλήψεων προς τους ΛΟΑΤΚΙ+ υποψηφίους, τα θετικά συναισθήματα μέρους της κοινής γνώμης έβαλε στην άκρη τις αμφιβολίες τους και αρκετοί πλέον συμμετέχουν στις εκλογές ανοιχτά ως ΛΟΑΤΚΙ+ άτομα.
Αξίζει να σημειωθεί ότι αυτή η θετική αλλαγή στάσης της κοινωνίας απέναντι στα δικαιώματα των ομοφυλοφίλων επισφραγίστηκε και από το σύνολο των κύριων βρετανικών πολιτικών κομμάτων, τα οποία δεσμεύτηκαν και υποστήριξαν τη νομοθεσία αναφορικά με την ισότητα στο γάμο και την καταπολέμηση των διακρίσεων, ενώ ταυτόχρονα, εμφανίστηκαν πιο πρόθυμα, συγκριτικά με παλιότερες εποχές, να συμπεριλάβουν ΛΟΑΤΚΙ+ υποψηφίους στα ψηφοδέλτιά τους.
Έτσι, σύμφωνα με τις διαπιστώσεις της έρευνας, φαίνεται ότι ο σεξουαλικός προσανατολισμός των υποψηφίων δεν αποτελεί πλέον ταμπού στη Βρετανία, και αυτό αποδίδεται κυρίως στη στάση του σύνολου του πολιτικού χώρου, συμπεριλαμβανομένου και του συντηρητικού, που αποδέχτηκε τους ΛΟΑΤΚΙ+ πολιτικούς και τα δικαιώματά τους. Προς επίρρωση του συμπεράσματος ότι ο σεξουαλικός προσανατολισμός δεν έχει αρνητικό αντίκτυπο στο ποσοστό ψήφων των κομμάτων, τονίζεται ότι συνολικά, έως τον Μάιο του 2017, στη Βρετανία έχουν εκλεγεί 39 (6%) ΛΟΑΚΤΙ+ βουλευτές.
Αντίθετα, στις Ηνωμένες Πολιτείες παρατηρείται καθυστερημένη πρόοδος σχετικά με τη συμμετοχή ΛΟΑΤΚΙ+ ατόμων στις εκλογές, που από πολλούς αποδίδεται στην απροθυμία του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος να αποδεχτεί τους συγκεκριμένους υποψηφίους και τα δικαιώματά τους. Ίσως για το λόγο αυτό, τα ΛΟΑΤΚΙ+ άτομα εκτιμάται ότι "τοποθετούνται" γενικά στον κεντροαριστερό χώρο και υποστηρίζονται από δημοκρατικούς ψηφοφόρους που θεωρούνται περισσότερο ανοικτοί στη διαφορετικότητα, ενώ ταυτόχρονα πιστεύουν ότι ο σεξουαλικός προσανατολισμός απέχει πολύ από το να είναι το κεντρικό ζήτημα στην εκλογική ατζέντα. Υπό αυτή την έννοια, φαίνεται να επαληθεύεται ο McDermott (McDermott 1997, 271) που υποστηρίζει ότι οι ψηφοφόροι μπορούν να κάνουν «εύλογες υποθέσεις σχετικά με την ιδεολογία ενός υποψηφίου με βάση τις συσχετίσεις με εξέχουσες πολιτικές ή κοινωνικές ομάδες».
Στο ίδιο πλαίσιο, στον Καναδά, σε μελέτη των Everitt J. και Horvath L., με τίτλο: «Αξιολόγηση της προθυμίας των ψηφοφόρων να ψηφίσουν λεσβίες και ομοφυλόφιλους υποψηφίους»2 διαπιστώνεται ότι η ψήφος σε μεμονωμένους υποψήφιους ομοφυλόφιλους ή λεσβίες υπόκεινται σε μεγάλο βαθμό ετερογένειας. Για παράδειγμα, οι ηλικιωμένοι ερωτηθέντες με πιο παραδοσιακές απόψεις για τους ρόλους των φύλων ή/και τη δεξιά ιδεολογία έτειναν να αποσύρουν την υποστήριξή τους σε ΛΟΑΤΚΙ+υποψήφιους, οι λεσβίες και οι ομοφυλόφιλοι ερωτηθέντες έτειναν να υποστηρίζουν λεσβίες και γκέι υποψηφίους, ενώ οι ερωτηθέντες που ταυτίστηκαν με άλλες κατηγορίες σεξουαλικής μειονότητας της ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητας κατέγραψαν ευρύτερο φάσμα αρνητικών ή θετικών απαντήσεων.
Γενικότερα, αξιολογήθηκε ότι η επιλογή ψήφου των πολιτών τείνει να μην επηρεάζεται από τον σεξουαλικό προσανατολισμό των ΛΟΑΤΚΙ+ υποψηφίων, οι οποίοι εδώ και τριάντα χρόνια θέτουν υποψηφιότητα για θεσμικά αξιώματα, τόσο σε ομοσπονδιακό, όσο και περιφερειακό επίπεδο και εκλέγονται.
Παρά ταύτα, εξαιρετικά ενδιαφέρον στοιχείο στη συγκεκριμένη μελέτη αποτελεί το εύρημα ότι καίτοι το εκλογικό σώμα έχει εξοικειωθεί περισσότερο και νιώθει να απειλείται λιγότερο από τις ΛΟΑΤΚΙ+ υποψηφιότητες, ωστόσο, η έλλειψη προκατάληψης σε συνολικό επίπεδο μπορεί να συγκαλύψει σημαντικές υποκείμενες προκαταλήψεις που επιμένουν στα κυρίαρχα ετεροφυλόφιλα κοινωνικά πρότυπα. Αναφορικά με αυτό, επισημαίνεται η επίδραση της οικογενειακής κατάστασης ως προς υποστήριξη των ψηφοφόρων σε λεσβίες και ομοφυλόφιλους υποψηφίους, καθώς όσοι εξ αυτών αποτελούν μέλη μιας πυρηνικής οικογένειας φαίνεται να λαμβάνουν εκλογική υποστήριξη συγκρίσιμη με αυτή των στρέιτ υποψηφίων, η οποία υπολείπεται σημαντικά από αυτή που λαμβάνουν ανύπαντρες λεσβίες και ομοφυλόφιλοι υποψήφιοι.
Γίνεται έτσι, αντιληπτό, ότι οι ψηφοφόροι είναι πιο πιθανό να ανταμείψουν εκείνους τους ΛΟΑΤΚΙ+ υποψηφίους που υιοθετούν ετεροτυπικές σχέσεις (παντρεμένοι με παιδιά έναντι άγαμων). Παρόμοια αποτελέσματα δεν ισχύουν για τους παντρεμένους με παιδιά στρέιτ υποψηφίους, καθώς αυτοί δεν αντιμετωπίζουν τις ίδιες πιέσεις να συμμορφωθούν με αξιοσέβαστους «τρόπους ζωής» που αντιμετωπίζουν οι σεξουαλικές μειονότητες.
Και καθώς η έρευνα συνεχίζεται, “Let Revolution Start”.
✍️Πόπη Αγγελή (Poppy Angeli)
Αναφορές:
